Verhalen op muziek
Maandagavond half 9 gaat het beginnen: Mark Kozelek in het Zonnehuis in Amsterdam. Voor wie de naam niet direct iets zegt, doen de namen Red House Painters en Sun Kil Moon misschien een belletje rinkelen. Twee bands waarmee de Amerikaanse Kozelek bij velen beter bekend is. Op 15 oktober doet ‘ie het echter redelijk solo en ook dat trekt voldoende volk naar Amsterdam Noord.
De karakteristieke theaterzaal in het Zonnehuis ruikt stoffig en naar oude verhalen. De vloerplanken kraken en de houten stoelen piepen als iedereen een plekje zoekt. De sfeer van de ruimte past volledig bij de verhalende nummers die Kozelek schrijft. Op het podium staan een akoestische gitaar en glanzend zwarte vleugel klaar voor Ramon Fermin en Ben Boye – toch iets minder solo dan we in eerste instantie dachten. In het midden staat een pupiter naast de microfoon waar Kozelek direct een stapeltje papieren oplegt als hij langzaam het podium opkomt. In een zwart, beetje loszittend kostuum, met licht gepijnigde uitdrukking op het gezicht begint de zanger zonder introductie aan zijn verhaal over San Francisco: ‘This is My Town’.
Vanaf dat moment is het luisteren geblazen naar Ome Mark die aangeeft dat hij geen f**king idee heeft waar hij is. Op de typisch slepende manier waarop hij ook zijn nummers brengt, zegt hij dat ze wel kunnen zeggen dat het Amsterdam is, maar dat het hier toch echt niet lijkt op het Amsterdam waar hij eerder geweest is. Amsterdam Noord heeft veel weg van een horrorfilm – een opmerking die we nog vaak zullen horen deze avond. ‘666 Post’ is na dit humoristische babbeltje geen vreemde keuze met tekst als “What country? What city? What hotel am I in?” Los van deze zin geen enkele aansluiting, want ook dit nummer is een willekeurig lijkende stroom van gedachten met op het eind zelfs verschillende dierengeluiden. Allemaal lekker hard en galmend uit de mond van Kozelek.
Omdat Kozelek gehoord heeft dat we allemaal met ‘de boot’ naar het Zonnehuis zijn gekomen en op tijd weer bij de pont moeten zijn, heeft ‘ie een deadline. De organisator heeft het hem op zijn hart gedrukt, en maar goed ook want deze man speelt met gemak drie uur door. Maar in dit geval moeten wij als publiek maar gewoon zeggen hoe laat het mooi geweest is, want hij “doesn’t give a shit.” Tijdens dit soort intermezzo’s is duidelijk dat de zanger in zijn muziek exact hetzelfde is als hoe hij zich buiten de nummers om tegen ons richt – hij neemt geen blad voor de mond en flapt er van alles uit met altijd die droge, soms wat cynische humor erin.
De set vervolgt met ‘Night Talks’ en ‘I’m Not Laughing At You’ – een nummer dat deels over het Belgische Genk gaat, waar volgens Kozelek net zo weinig te doen is als in Amsterdam Noord. De zanger heeft naast het verhaal over Genk kritiek op de VS, maar verdedigt zijn land van afkomst ook. Hij maakt grappen over Clinton en Sting waarna hij het vroegtijdige geklap vanuit de zaal een beetje wegwuift. Ondertussen wordt er in de zaal hier en daar gegrinnikt, maar vanaf dat moment wacht iedereen netjes met klappen totdat de nummers ook echt klaar zijn. En daar moeten we met z’n allen af en toe lang op wachten. 13 minuten om precies te zijn voordat ‘My Love for You is Undying’ helemaal af is. Dit is ook meteen het moment dat we moeite krijgen met onze ogen open te houden. Niet omdat het saai of vervelend is, maar het is zo lekker warm in de zaal en Mark heeft zo’n slepende, trage nummers waarbij je door alle vreemde details in de tekst direct beelden kunt zien bij zijn verhalen. Alsof je door een dagboek wandelt en langzaam weg dommelt, meegevoerd op een stroom van herinneringen en gedachten. Gelukkig worden we wakker geschud als Kozelek iemand uit het publiek pikt om mee te zingen met ‘I Can’t Live Without My Mother’s Love’. Wat de zanger niet weet (maar inmiddels wellicht wel) is dat het niet zomaar iemand is die naast hem staat, maar Nederlandse zangeres Janne Schra. Kozelek is onder de indruk, geeft direct aan dat ‘ie nog een keer met haar samen wil zingen en zegt een beetje treurig: “Now it’s back to boring old me…” waarna ‘This is My Dinner’ aan de beurt is.
Een beetje duister en melancholisch is ‘Black Butterfly’, een nummer over een droom waarin Elliott Smith nog leefde en Mark o.a. gitaar speelde tijdens zijn tour, en vervolgens op verzoek vanuit de zaal ‘You Missed My Heart’ waarvan Kozelek aangeeft dat hij het al zo lang niet meer live heeft gespeeld dat ‘ie wellicht de tekst niet meer volledig weet. En inderdaad, er ontbreekt wat, maar het feit dat hij het probeert en alsnog vrij ver komt, is indrukwekkend als je bedenkt hoeveel woorden er in elk van zijn nummers zitten. Hij lijkt het ook oprecht leuk te vinden om dit “oudje” weer eens op te starten en belooft ons dat hij het later deze week nog zal spelen in Slovenië. Moeten we maar erheen gaan om te zien of hij het ook echt doet. De grapjas.
Na ‘The Mark Kozelek Museum’ waarbij we met z’n allen mee mogen zingen met de poëtische woorden “diarrhea, diarrhea, diarrhea, diarrhea” krijgen we de keus tussen ‘Blood Test’ of – hou je vast – ‘1983 MTV Era Music is the Soundtrack of Outcasts Being Bullied by Jocks’. Natuurlijk wordt voor dit laatste nummer het hardst gejuicht dus dat gaat ‘m worden. En het duurt maar, en het duurt maar… ruim een kwartier later klinken de laatste tonen. Op zich zouden we nog wel uren kunnen luisteren naar de verhalen van Kozelek, maar helaas had de zanger een punt toen hij eerder over “de boot” sprak. Met een houten kont springen we dus op zodat we nog naar de overkant van het IJ kunnen komen en missen daardoor jammer genoeg wel de cover ‘I Got You Babe’, wederom samen met Janne Schra gezongen, en vervolgens als afsluiter ‘Young Riddick Bowe’.
Het is niet anders. Zoals gezegd zouden we nog uren kunnen luisteren, maar voor vanavond is het mooi geweest. De verhalen, de humor, de lekker directe babbeltjes tussen de muziek door die zonder nadenken uit Kozelek’s mond lijken te komen – hiervan genieten is niet voor iedereen weggelegd, maar of het nou je smaak is of niet, je kunt sowieso niet ontkennen dat het ontzettend fascinerende en originele muziek is. Ons advies: probeer het eens, luister echt naar de teksten en als het bevalt, ga het dan ook meteen een keertje live bekijken.
© Céline Claassens | All Rights Reserved
Geef een reactie