De 25-jarige singer-songwriter en producer Leah Rye (Lisa Rietveld) studeerde in 2018 af aan het Conservatorium Haarlem. Sindsdien zijn de singles ‘Agrypnia’, ‘Movement’ en ‘Mind Me’ verschenen en afgelopen juli de EP ‘Elusive’. Hiervoor ontving zij lovende kritieken van Kink, 3FM NPO2 en 3voor12. De uitverkochte EP-releaseshow in Patronaat en optredens tijdens de Popronde Nijmegen en Leeuwarden maakten veel indruk op ons, maar zoals bekend kwam aan dit rondreizende festival plots een einde. Behalve dat Leah Rye zangdocente is, heeft zij onder de rook van Amsterdam bij Broedplaats Bogotá in Halfweg een eigen studio. Wij spraken haar in haar ouderlijk huis en blikten terug op afgelopen jaar en keken vooruit naar de toekomst.
We zijn hier bij je ouders thuis en we zien gitaren hangen, een piano staan met daarop een ukelele. Is muziek je met de paplepel ingegoten?
Jazeker. Die piano is de piano waar ik het op heb geleerd en deze is dus mee verhuisd. Het is niet zo dat we heel veel muziek luisterden want mijn ouders hebben geen platenkasten enzo. Maar ik ben vanaf mijn zesde op kinderkoor gegaan en dat was op de muziekschool in Purmerend waar ik nu les geef. Dat was heel professioneel want wij deden opera en musicalproducties door het hele land. We zijn ook naar het Korenfestival Budapest geweest als Nederlandse inzending. We kregen af en toe zelfs betaald om te zingen. Ik weet nog dat we bij de Notenkraker in Carré hebben gezongen en ik kreeg daar geloof ik € 10,= voor, ik was toen 8 jaar oud denk ik. Mijn moeder zong ook bij dat koor dus ik neem aan dat ik daardoor ben begonnen. Mijn ene broer maakt Techno, mijn andere broer speelt net als mijn vader gitaar, dus iedereen speelt wel wat, maar ze hebben niet in een band gespeeld of zo. Mijn broer had ook pianoles. Toen ik een jaar of 13 was moest ik kiezen tussen hockey en het koor, want het werd echt teveel. Ik ben toen gestopt met het koor en ben zelf piano gaan spelen door gewoon liedjes van de radio na te spelen. Ik ben op les gegaan en mijn pianoleraar heeft mij aangespoord om naar het Conservatorium te gaan. Als hij dat niet gedaan had was ik wat anders gaan doen, want ik wist helemaal niet dat ik dat kon. Dus dat is wel grappig want ik ben soms nu degene die tegen mensen zegt je moet dit echt gaan doen.
Hoe ben je terecht gekomen bij Bogotá?
Er zitten daar heel veel mensen die in Haarlem hebben gestudeerd en zo kwam ik er een paar keer. Op een gegeven moment heb ik gewoon gebeld en omdat ze daar graag een gelijke verdeling willen hebben van mannen en vrouwen, kwam ik gelijk bovenaan de wachtlijst te staan. Er kwam toen heel snel één studio vrij en ik geloof dat ik deze na twee weken al had. Het leuke is dat er nu nog meer mensen uit Haarlem daar komen, dus er zitten veel vrienden van mij en het is een gezellige bende. Het is heel chill dat je even kunt buurten of als je feedback wil, dat je kunt vragen of iemand even wil komen luisteren. Ik schrijf ook veel met mensen die daar werken en we maken gebruik van elkaars studio’s.
Hoe kijk je terug op 2021 qua muziekjaar?
Ja gek natuurlijk. Ik heb een EP uitgebracht en heb best wel wat gespeeld nog. Wat ik vooral heb gemist, is zelf naar concerten te gaan. Los van de Popronde heb ik echt helemaal niks gezien en dat heb je ook nodig om geïnspireerd te raken. Maar ook bij de Popronde kon ik in het begin niet eens gaan kijken, want er mochten maar 30 personen de zaal in. Dat was heel gek en eigenlijk niet echt leuk.
In juli verscheen je EP ‘Elusive’. Kun je het verhaal erachter vertellen?
Elusive betekent ongrijpbaar en daar gaat het ook een beetje over, want het zijn allemaal thema’s waar ik mee worstelde in de periode toen ik het schreef en nog steeds wel. Vooral het ongrijpbare geheel wat ontwikkeling betreft. Ik heb die plaat gemaakt in een periode waar ik heel erg zoekende was naar mezelf en dat proces is heel ongrijpbaar. Uiteindelijk heb ik eruit gehaald dat het nooit stopt want je kunt jezelf niet in een hokje plaatsen omdat je jezelf continu ontwikkelt. Dat was na mijn conservatoriumperiode en ik vroeg mij af wat ik moest doen met mijn leven en hoe ik dat aan moest pakken. Gewoon eigenlijk volwassen worden denk ik. Ik was 21 of zo en dat was best wel een zoektocht.
Tijdens de releaseshow in Patronaat vertelde je dat vanwege het verhaal wat de EP vertelt, we de nummers niet op shuffle moeten zetten. Nu de EP op vinyl is uitgekomen valt op dat de nummers in een andere volgorde staan dan op Spotify. Hoe zit dat?
Ik had het eerst op de originele manier gedaan, maar dan kwam ik met een heel raar verschil in lengte per kant. We hebben toen heel lang lopen denken hoe we dat kunnen verschuiven. Omdat er ook een bonustrack op staat wilde ik vanwege de dynamiek in de plaat, dat het rustpunt op dezelfde plek zit. Ook wilde ik de twee liedjes die in elkaar overlopen met ‘Interlude’ ertussen ook echt op één kant hebben, want anders haal je het hele effect weg. De vinylversie is eigenlijk een ander soort plaat omdat er een extra nummer bij zit, want ik vond zeven liedjes net te kort. Dus ik zei als we dat gaan doen wil ik wel dat er vier liedjes aan elke kant van de plaat staan. De deal is heel snel gegaan, we hadden alles besproken en moesten heel snel bestellen want anders zouden we niet op tijd zijn. Ik had toen één dag om het artwork te maken, de volgorde te bepalen en had geen tijd meer om nog een nummer op te nemen. Ik heb toen mijn iPhone neergelegd, mijn gitaar gepakt en de bonustrack opgenomen. Dat is toch eigenlijk heel cool, als niemand dat weet en ik dat een keer zeg. Het kan ook tegenwoordig want ik heb het laten masteren en daarmee is de kwaliteit verbeterd. Dus de bonustrack ‘In My Dreams’ is een iPhone opname die het heeft gehaald.
Toch even terug naar de Popronde. Die viel stil, wat betekende dat voor jou?
Het was sowieso al een moeizame Popronde, want de shows kwamen vrij langzaam op gang voor ons. Ik had zelf het idee dat ik wel 20 keer kon spelen, maar het was al gauw duidelijk dat dat niet ging gebeuren. En ineens liep het wel en toen werden de laatste vier shows gecanceld. Ik moet zeggen dat ik mijn plannen al had aangepast en zou dit jaar niet inzetten op Noorderslag, want dat is wat je logischerwijs kunt doen na de Popronde. Alleen was de kans dat je kunt spelen door Covid zo klein. Toen de laatste vier shows er toen af waren, dacht ik, oké dat was het dan. Het was alleen heel erg balen dat de vinylpersing er nog niet was, want daardoor is de verkoop wat langzamer gegaan. Wat ik vooral jammer vond is dat het eindfeest niet doorging. Ik zou daar niet spelen hoor, maar dat ik niet heen kon, zodat je ook nog een beetje kon netwerken met de mensen van de Popronde.
Wat heeft dat met je inspiratie gedaan?
Nou, die is weer teruggekomen. Ondanks dat we niet elk weekend speelden vond ik de Popronde zo hectisch. Je maakt lange dagen en bent echt een heel weekend weg. Als je dan door de weeks ook werkt heb je niet veel tijd meer en ik heb rust nodig om te kunnen schrijven. Ik heb echt het gevoel nodig dat ik nergens heen hoef en dan komt het. Ik wilde dit half jaar helemaal aan schrijven besteden, maar omdat de subsidieaanvraag is afgewezen moet ik toch werken. Dat is niet heel erg want ik heb gelukkig toch een hele hoop af.
Is door mede Corona je inspiratie afgelopen jaar anders geweest dan waar je normaal uit put?
Ik denk het wel. Ik heb het idee dat ik de eerste EP heel erg tussen neus en lippen door schreef, dus dat ik af en toe een idee had en dat werd dan een liedje, met uiteindelijk een EP. Nu is het regelmatiger met twee keer per week naar de studio om te schrijven. Het gaat daardoor sneller en is ook wel minder intens omdat de eerste EP heel erg geschreven was vanuit hoe ik mij voelde. Ik denk dat wat ik nu maak minder dramatisch is en daardoor luchtiger wordt. Muzikaal wordt het nog wat sterker en commerciëler. Ik heb ook het gevoel dat ik emotioneel wat minder betrokken ben. Eerst schreef ik een nummer en speelde dat een hele maand om het perfect te krijgen en daarna ging ik pas aan het volgende nummer beginnen. Nu maak ik een nummer en als dat af is ga ik de volgende dag het volgende nummer schrijven. Ik ben nu bezig met een nieuw album. Hiervoor probeer ik zoveel mogelijk te maken en nu gaan we beginnen met produceren. Dan kun je pas echt een beetje voelen welke kant het op gaat of welke vibe het heeft. Of het door Corona komt weet ik niet, maar het mag wel wat speelser worden en het hoeft niet allemaal zo heel donker en de wereld vergaat te zijn. Ik heb nu een paar liedjes liggen die heel open zijn en dat vind ik wel heel cool, omdat ik dat nooit eerder heb gedaan.
Popronde Leeuwarden
Je nieuwe album is dus geen vervolg op ‘Elusive’?
Nee het zijn allemaal nieuwe liedjes, al weet ik nog niet helemaal waar het over gaat. Dat vormt zich als het album helemaal af is. Het wordt in ieder geval minder donker en meer dansbaar en ik heb heel veel zin om het te maken. Ik ga het dit keer ook niet alleen doen en werk samen met Daniel van Loenen. Hij speelt momenteel bij Nana Adjoa. Het klikt heel goed en hij laat mij in mijn waarde als muzikant en producer, vraagt wat ik wil en wat mijn ideeën zijn. Dus helemaal niet ‘ik ga het produceren en jij zit er naast’. We proberen samen dus echt per liedje een wereld te creëren en die werelden zullen samen het album vormen.
We lezen dat veel artiesten momenteel een ‘writer’s block’ hebben, heb jij daar last van?
Aan de ene kant wel want je maakt weinig mee. Dat is de andere kant van rust hebben, dus waar schrijf je dan nog over? Van al bekende artiesten snap ik dat helemaal, want die moeten zich maar weer bewijzen. Ik heb dat niet en wat mij helpt is dat ik nu ook met anderen vanaf het begin schrijf. Dat doe ik meestal niet en ik moet zeggen dat mij dit niet heel goed afgaat, maar ik heb één iemand waarmee ik nu al twee liedjes voor het album heb gemaakt en met hem werkt het dus wel heel goed. Dat wil ik vaker gaan doen, want als je met z’n tweeën dezelfde visie hebt kan het veel sneller gaan.
Ik denk dat veel artiesten zich ook afvragen hoe ze de stap gaan zetten om hier van te kunnen leven? Veel opkomende artiesten zitten denk ik met de handen in het haar. Er is straks een nog groter gat tussen artiesten die wel uitverkopen en niet, omdat zalen ook geen risico meer nemen. Het wordt daarom steeds moeilijker om jezelf ervan te overtuigen dat het de moeite waard is. Dat geldt voor mij ook wel ja, maar ik ga gewoon een vet album maken en dan zie ik het wel. Ik voel wat minder druk omdat er geen andere mensen van mij afhankelijk zijn.
Zou je in de toekomst graag met iemand samen willen werken en met wie?
Oh ja, heel veel!
Er staat wat moois op de planning om te gaan schrijven met een andere artiest, maar daar kan ik nog niets over zeggen. Verder was ik laatst in London in de studio van Jordan Rakei en dat is mijn allergrootste held. Ik had met zijn gitarist afgesproken en we mochten voor niks in de studio. Jordan Rakei was er zelf helaas niet, maar dit was zo vet! Het was echt alsof ik in het hol van de leeuw zat. De volgende stap is om een lijst te maken met wie ik allemaal zou willen werken, want alles kan eigenlijk wel, zeker nu ik merk dat de deuren een beetje open gaan. Mijn grootste doel is om steeds iets te maken wat nieuw is, weer beter en met weer nieuwe mensen. Ja en dan lijkt het mij heel vet om een keer met Jordan Rakei te werken. Ik weet niet of het ooit gaat gebeuren, maar er is een lijntje… En ook Aaron Dessner die het laatste album van Taylor Swift heeft geproduceerd en met Justin Vernon van Bon Iver het duo Big Red Machine vormt, dat vind ik zo vet. Als ik met dat soort gasten kan werken lijkt mij dat echt helemaal de shit. Ik droom groot, maar voorlopig eerst maar mijn netwerk in Nederland uitbreiden.
Heb je verder nog dromen en hoe zie je dat voor je?
Ik denk dat ik daar door Corona wel een beetje terughoudend in ben geworden. Mijn droom is nog steeds dat ik wil kunnen leven van mijn muziek, maar met zo’n virus zal dat lastig worden. Er is natuurlijk niet voor altijd Corona, maar het laat wel zien hoe kwetsbaar je bent. Ik ken zoveel mensen die dat wel konden en nu niet meer. Het zou heel leuk zijn als het kan, maar mijn instelling is nu dat als het dat niet wordt, ik op zoek moet naar iets anders. En ja, spelen op Lowlands is nog steeds een droom. Ook dat kun je momenteel niet plannen. Eerst wilde ik dat over vijf jaar, maar het moet eerst maar eens doorgaan en dan kan ik zeggen “dat wil ik ook over zoveel jaar”. Door het nieuwe album en een groter team om mij heen denk ik dat er grotere stappen gemaakt gaan worden, al weet ik nog niet wanneer het nieuwe album uitkomt, maar ik denk in 2023.
Maak de volgende zin af: Leah Rye is geen Leah Rye zonder….
Dromen, dat blijft denk ik altijd mijn ding.
Van de EP ‘Elusive’ zijn nog enkele exemplaren beschikbaar en als je de gelimiteerde witte persing wilt hebben moet je snel zijn.
Bestellen kan via haar website.
© Irwan Notosoetarso
Fotografie | © Fotono Photography | All Rights Reserved