Julia Holter in Paradiso Noord, 26-11-2018

27 november 20180

Kakofonie van verwarring en onrust

Nog maar net een maand geleden bracht Julia Holter haar vijfde studio album op de markt. ‘Aviary’ is dan ook de ster van de avond in Paradiso Noord op 26 november. Voor wie gehoopt had meer van ouder werk te horen, komt bedrogen uit. De Amerikaanse componiste/singer-songwriter is met haar laatste album een ietwat nieuwe richting ingeslagen en wil dat dan ook graag laten horen.

Om kwart voor negen is er nog weinig te horen in de kleine zaal. Een voorprogramma is er niet dus het publiek staat er nog wat lauwtjes bij. Degenen die een voorprogramma hadden verwacht en daarom erg op tijd waren, zijn inmiddels door hun gespreksstof heen. En degenen die wel wat praten, doen dit stil en een beetje ongemakkelijk. Alles lijkt duidelijk hoorbaar in de relatieve stilte.

Even na negen is het gelukkig gedaan met het ongemak. Dachten we. Er verschijnt een handjevol muzikanten op het lage podium die zich kalm achter hun instrumenten positioneren. Julia zelf in het midden achter haar keyboard. Na een intens applaus is de zaal muisstil, reikhalzend staan we met z’n allen te wachten op wat er komen gaat. Wat er komt, is een storm. Niet zo’n harde, intense, alles gaat kapot storm, maar eentje die onrust en verwarring schept en je achterlaat met de vraag “wat gebeurde er net precies?” Deze onrust voelen we na de eerste seconden al, zodra alle instrumenten op hetzelfde moment hun deel van ‘Turn the Light On’ op volle kracht inzetten. Ondertussen komen er ook woorden uit Julia’s mond, maar het galmt en echoot en de woorden worden overstemd door de kakofonie van geluid.

Hetzelfde gebeurt grotendeels ook met ‘Whether’ waarbij wederom de instrumenten over elkaar heen lijken te buitelen in de wil om zichzelf naar de voorgrond te worstelen. Deze keer met extra competitie in de vorm van een doedelzak. Alles echoot weer en we raken al een beetje in de war. Gelukkig volgt er een iets ouder nummer. ‘Silhouette’, van het gelauwerde album ‘Have You in My Wilderness’, is stukken beter te behappen. Nu weten we tenminste waar we moeten luisteren, en doen de “gekkigheden” ons niet in elkaar duiken om te schuilen voor de storm. Interessant, zeker niet saai, maar gewoon wel wat overzichtelijker.

Maar helaas – voor ons dan – staan vanavond alleen ‘Feel You’ en ‘Sea Calls Me Home’ nog op de planning als zijnde “oudjes”. Verder moeten we het doen met nieuwe, experimentele en vaak atonale composities. Onder andere ‘Voice Simul’, ‘Chaitius’ en ‘In Gardens’ Muteness’ komen voorbij waarbij we in meer of mindere mate aan kerkmuziek moeten denken. En weer galmt het in Paradiso Noord. Ondertussen kan er op het podium nauwelijks een lachje vanaf. Iedereen staat er erg serieus te zijn, en de paar lachjes die Julia produceert lijken niet gemeend, maar ingestudeerd. Precies op de goede momenten in de muziek zonder dat haar ogen echt meedoen. En we snappen best dat het moeilijke, intelligente stukken zijn die aandacht en concentratie vragen, maar we kunnen het vanavond niet zo goed hebben. Zeker niet met die verveelde, ‘I don’t give a shit’ houding die de zangeres verder laat zien.

Tegen het eind van de uitvoering is de kakofonie weer volledig terug bij ‘I Shall Love 1’ waarna er in een beknopt voorstelrondje zowaar wat humor in Julia lijkt te zitten. Maar dat kan, cynisch als we zijn, ook het halflege glas witte wijn in haar hand zijn. Iedereen heeft wel eens een slechte dag waarop het gewoon moeilijk is om contact met anderen te maken, dus we verwachten ook echt niet van artiesten dat zij als een soort supermens dit wel altijd kunnen. Maar als de muziek je al niet pakt dan is zo’n verveelde houding, die doet denken dat er op het podium ook niet genoten wordt dan is dat gewoon een beetje jammer.

Na ‘Words I Heard’, I Shall Love 2’ en dan nog ‘Why Sad Song’ als toegift zijn we er dan ook echt wel klaar mee. Componeren kan Julia Holter wel en het is van alles, behalve saai en traditioneel. Met de oudere nummers in ons achterhoofd is het ons iets te experimenteel. En hoewel we altijd wel enthousiast worden van muziek die emoties losmaakt, is de verwarrende en onrustige storm geen favoriet. Goede muzikanten heeft ze overigens wel meegenomen, zonde dat we niet wat meer konden genieten van de viool, contrabas, drums, trompet, toetsen en doedelzak.